top of page

Επηρεάζουν τον καιρό οι ηφαιστειακές εκρήξεις;

Updated: Aug 27, 2023

Ναι, οι εκρήξεις των ηφαιστείων μπορούν να επηρεάσουν τον καιρό και το κλίμα της Γης.


Οι ηφαιστειακές εκρήξεις έχουν αλλάξει το κλίμα στο παρελθόν, αλλά το μέγεθος των ηφαιστειακών εκρήξεων που μπορούν να αλλάξουν το κλίμα είναι πολύ μεγάλο για να φανταστεί κανείς.


Μετά την έκρηξη του όρους Pinatubo το 1991 στις Φιλιππίνες, καταγράφηκαν πιο κρύες από τις κανονικές θερμοκρασίες παγκοσμίως καθώς και λαμπρά ηλιοβασιλέματα και ανατολές. Όλα αυτά αποδόθηκαν σε αυτήν την έκρηξη που έστειλε λεπτή τέφρα και αέρια πολύ ψηλά στη στρατόσφαιρα, σχηματίζοντας ένα μεγάλο ηφαιστειακό νέφος που κάλυψε όλο τον κόσμο. Το διοξείδιο του θείου (SO2) σε αυτό το σύννεφο – περίπου 22 εκατομμύρια τόνων – συνδυαζόμενο με νερό της ατμόσφαιρας σχημάτισε σταγονίδια θειικού οξέος, εμποδίζοντας μέρος του ηλιακού φωτός να φτάσει στη Γη με αποτέλεσμα να ρίξει τις θερμοκρασίες σε ορισμένες περιοχές έως και 0,5 βαθμούς Κελσίου .


Μία ενδεχόμενη έκρηξη αυτού του μεγέθους θα μπορούσε να επηρεάσει τον καιρό και το κλίμα για αρκετά χρόνια.


Ένα παρόμοιο φαινόμενο συνέβη το 1815 με την κατακλυσμική έκρηξη του ηφαιστείου Tambora στην Ινδονησία, την πιο ισχυρή έκρηξη στην καταγεγραμμένη ιστορία. Το ηφαιστειακό νέφος του Ταμπόρα μείωσε τις παγκόσμιες θερμοκρασίες κατά 3 βαθμούς Κελσίου. Ακόμη και ένα χρόνο μετά την έκρηξη, το μεγαλύτερο μέρος του βόρειου ημισφαιρίου γνώρισε απότομα χαμηλότερες θερμοκρασίες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε μέρη της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, το 1816 ήταν γνωστό ως “το έτος χωρίς καλοκαίρι”. Σκότωσε 70 χιλιάδες ανθρώπους. Ημερολογιακά, είχε ήδη μπει η άνοιξη. Η ξαφνική αυτή έκρηξη όμως έκανε την εποχή ασυνήθιστα ψυχρή, με ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες. Ήταν η μεγαλύτερη έκρηξη σε 1.630 χρόνια στο συγκεκριμένο σημείο.

Οι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο ήταν αυτές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, όπου λόγω των χιονοπτώσεων και του ολικού παγετού ακόμα και τον Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο, οι καλλιέργειες καταστράφηκαν και οι αγρότες έσφαξαν τα ζώα τους διότι δεν είχαν τροφή να τους δώσουν.


Προκλήθηκαν λιμοί καθώς και επιδημίες χολέρας στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική….

Η ηφαιστειακή στάχτη εξαπλώθηκε 1.300 χιλιόμετρα από το σημείο της έκρηξης. Το ηφαίστειο σταμάτησε να βρυχάται στις 15 Ιουλίου 1815, αλλά ο καπνός εξακολουθούσε να είναι πυκνός πάνω από την κορυφή του έως τις 23 Αυγούστου του ίδιου έτους. Για τέσσερα χρόνια έδινε μικρότερες αλλά τελείως ακίνδυνες εκρήξεις….


Στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Ιρλανδία από τις 153 ημέρες της περιόδου Μαΐου-Σεπτεμβρίου τις 142 ημέρες έβρεχε καταρρακτωδώς, ενώ στην Αγγλία ο μέσος όρος θερμοκρασίας κυμάνθηκε στους 13,37 βαθμούς.


Ήταν το τρίτο πιο ψυχρό καλοκαίρι από τότε που τηρούνται μετεωρολογικά αρχεία δηλαδή από το 1659. Σύμφωνα με στοιχεία στη Γαλλία και στην Αυστρία 200.000 άνθρωποι πέθαναν από την πείνα και από τις επιδημίες χολέρας και τύφου.

Οι πάγοι της Αρκτικής καθώς και οι παγετώνες των Άλπεων μεγάλωσαν, ενώ αντιθέτως το καλοκαίρι στην Ουκρανία θεωρήθηκε και ζεστό. …

Χάρτης θερμοκρασιακών ανωμαλιών για το καλοκαίρι του 1816.

Η εππιπτώσεις μίας ηφαιστειακής έκρησης στον καιρό και στο κλίμα

Στις 4 Ιουνίου σημειώθηκε παγετός στο Κονέκτικατ και στις 8 Ιουνίου χιόνισε στη Νέα Υόρκη! Μέχρι τις 23 Αυγούστου πάγωναν διαδοχικά όλες οι πόλεις. Συγκοινωνία δεν υπήρχε, τα καυσόξυλα τελείωναν και τα αποθέματα τροφής στέρευαν. Οι πλημμύρες έπνιξαν όλες τις καλλιέργειες. Λόγω της ηφαιστειακής σκόνης το χιόνι στην Ουγγαρία είχε καφέ χρώμα, ενώ στην Ιταλία κόκκινο. Και το καλοκαίρι της επόμενης χρονιάς ήταν εξαιρετικά δύσκολο.

bottom of page